W zbiorach Muzeum Regionalnego w Opocznie, znajduje się pamiątkowy sztandar
zapomnianej już dzisiaj organizacji "Towarzystwo Gimnastyczne <Sokół>"
- oddziału Opoczno. Widnieje na nim napis "Hej bracia kto ptakiem przelecieć
chce świat niech skrzydła sokole od młodych ma lat" i było mottem Opocznian
należących w okresie międzywojennym do tej ogólnopolskiej organizacji. Fotografie
wielu z nich, znajdują się w zbiorach opoczyńskiego muzeum. Przeglądając te
stare, pożółkłe fotografie na myśl przychodzą lata gdy "Sokół" działał
i był jednym z elementów życia społecznego ówczesnego Opoczna.
Tradycje sokolstwa polskiego sięgają połowy XIXw. Pierwsze gniazda "Sokoła"
utworzone zostały na ziemiach zaboru austriackiego. "Sokół" powstał
dla hartowania ducha i ciała do walki o niepodległość narodu. W okresie I wojny
światowej sokoli brali udział w czynie zbrojnym na terenie Francji i Belgii
oraz w wypadkach listopadowych 1918r. W okresie powojennym pozostał wierny swej
idei - dobrowolnej, bezinteresownej służby ojczyźnie. Pisano, że "Dzisiaj
poświęca on swoją pracę wzmożeniu sił odbudowanego już Państwa. /.../ W gimnastyce,
sportach /.../ widzimy szkołę cnót rycerskich, odwagi cywilnej i wojskowej,
szkołę wyrabiającą koleżeństwo i społeczną odwagę a przede wszystkim zręczność
i sprężystość fizyczną tak niezbędną żołnierzowi - słowem najlepsze przygotowanie
przedwojskowe i trening powojskowy."
Opoczyńskie gniazdo "Sokoła" powstało stosunkowo późno bo dopiero
w 1926r. Przewodniczącym był Jan Włoszczewski, naczelnikami Stanisław Kunkel,
Bolesław Śląski, Maria Borowska. W Opocznie Towarzsytwo Gimnastyczne posiadało
sokolnię na ul. Szewskiej w której odbywano zbiórki, ćwiczono, organizowano
zabawy taneczne. Jak wyglądała całoroczna praca opoczyńskiego "Sokoła".
Z zachowanych sprawozdań wynika, że członkowie "Towarzystwa Gimnastycznego"
brali udział w różnych uroczystościach państwowych i religijnych - w święcie
3 Maja /nabożeństwo, defilada, pokazy gimnastyczne na rynku/, święcie 11 listopada
/uroczystości państwowe, żałobna procesja na cmentarz wojskowy/
Prowadzili oczywiście też działalność sportową - brali udział w ćwiczeniach
gimnastycznych, rozgrywali mecze piłki nożnej, uczestniczyli w sportowych konkursach
wspólnie ze "Strzelcem" i strażakami. Brali udział w obchodach święta
morza, urządzali "wieczorki kościuszkowskie", zebrania towarzyskie
- opłatkowe, święcone jajko oraz zabawy taneczne. Ważnym wydarzeniem w życiu
tej organizacji było poświęcenie sztandaru w dniu 6. 06. 1930r. ofiarowanego
przez "grono niewiast opoczyńskich." Uroczystość ta powiązana była
ze zlotem okręgowym. Pisano o niej "W dniu 8-go VI 1930r. cichy zazwyczaj,
choć głośny z historii Polski gród Kazimierzowski zaroi się od wczesnego rana
setkami karmazynowych koszul i konfederatek przybranych strojnie w sokole pióra".
Mimo tradycji, starań "Sokół" w Opocznie borykał się z trudnościami
wynikającymi z dosyć małej liczby członków, "niezrozumienia przez niektórych
idei sokolej" i innych.
Czy opocznianie zaangażowani w działalność "Sokoła" rzeczywiście osiągnęli
swój cel o którym tak pisali "Przepojeni na wskroś głębokiemi hasłami narodowemi,
będziemy się starali o to, aby sobie zasłużyć na miano sumiennych spadkobierców
i aby chciano nas naśladować". Na pewno dla wielu były to niezapomniane
do dzisiaj lata, lata młodości i radości.
Lidia Świątek
<Zabytki> <Historia> <Zdjęcia> <Gawęda> <Żydzi> <Legendy> <Linki> <Autorzy>